«Ποιος στο διάολο είναι ο Ούγκο Σάντσες;». Αυτή η απότομη ερώτηση σε ένα φόρουμ στο Yahoo είναι για να θυμίζει σε όλους ότι στο ποδόσφαιρο όλα είναι… δανεικά. Η φήμη και η επιτυχία εύκολα ξεχνιούνται. Πιθανότατα, η ερώτηση έγινε, καθώς το φόρουμ ήταν κάτι σαν ποδοσφαιρική «βλασφημία». Η κεντρική ερώτηση ήταν αν ο Σάντσες ήταν καλύτερος του Πελέ. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι ο Μεξικανός αξίζει περισσότερο σεβασμό για τα κατορθώματά του.
Για μία γενιά, όμως, ο Σάντσες είναι περισσότερο γνωστός για τα 234 γκολ του με την Ρεάλ Μαδρίτης στην Πριμέρα Ντιβισιόν, επίδοση που ξεπέρασε ο Λιονέλ Μέσι. Το πρώτο γκολ του τελευταίου στο «Μπερναμπέου» στη νίκη 4-3 της Μπαρτσελόνα επί της Ρεάλ στάθηκε αρκετό, για να γράψει ιστορία και να γίνει ο πρώτος ξένος σκόρερ στην ιστορία του πρωταθλήματος. Πρώτος στη λίστα (συνολικά) είναι ο Τέλμο Θάρα, του οποίου τα 251 γκολ σε 278 εμφανίσεις τον κάνουν λίγο πιο αποδοτικό (με 0,91 γκολ ανά παιχνίδι) σε σχέση με τον Μέσι (0,88). Στην Μπιλμπάο, όμως, τον θυμούνται περισσότερο για το γεγονός ότι η ικανότητά του βοήθησε να αναγεννηθεί ολόκληρος ο σύλλογος από τις στάχτες του μετά τον ισπανικό εμφύλιο.
Ο οπαδός που δεν ήξερε ποιος στο διάολο είναι ο Ούγκο Σάντσες, δεν υπάρχει περίπτωση να γνωρίζει ούτε τον Θάρα. Μπορεί να έχει ακουστά τον Άλαν Σίρερ (τον κορυφαίο σκόρερ της Πρέμιερ Λιγκ με 260 γκολ) και τον Γκερντ Μίλερ (τον ρέκορντμπαν της Μπουντεσλίγκα με 365 γκολ), όμως δεν πρόκειται να ξέρει παίκτες όπως οι Ρομπέρτο Ντιναμίτε (190 γκολ στην Βραζιλία), Αρσένιο Ερίκο (293 γκολ στην Αργεντινή), Ντέλο Ονί (299 γκολ στην Γαλλία), Φερνάντο Περιρότεο (330 γκολ στην Πορτογαλία), Σίλβιο Πιόλα (274 γκολ στην Ιταλία) ή τον Σλόμπονταν Σαντράτς (218 γκολ στην Γιουγκοσλαβία).
Αυτά τα ονόματα δείχνουν ότι με ελάχιστες εξαιρέσεις το να σκοράρεις κατά… ριπάς δεν σημαίνει απαραίτητα ότι μένεις και στην ιστορία. Το ίδιο συμβαίνει με το χρυσό παπούτσι στα Μουντιάλ. Για κάθε Ρονάλντο, υπάρχει και ένας Όλεγκ Σαλένκο.
Ποιος ήταν όμως ο Ούγκο;
Ο Μεξικανός θρύλος σίγουρα κατείχε την τέχνη του σκοραρίσματος. Είναι ο μοναδικός που έχει τελειώσει τέσσερις συνεχόμενες σεζόν μόνος στην κορυφή του πίνακα των σκόρερ. Τη σεζόν 1984-85 με την Ατλέτικο και τις σεζόν 1985-86, 1986-87, 1987-88 με την Ρεάλ. Ήταν ξανά πρώτος σκόρερ τη σεζόν 1989-90 με 38 γκολ, που στάθηκαν αρκετά για να του δώσουν και το Χρυσό Παπούτσι. Αυτή ήταν και η καλύτερη επίδοση επιθετικού στην Πριμέρα, μέχρι τα 40 του Κριστιάνο Ρονάλντο τη σεζόν 2010-11 και τα 50 του Μέσι την επόμενη. Ο Σάντσες κράτησε μόνο το ρεκόρ των 4 συνεχόμενων «Pichichi» (του βραβείου του πρώτου σκόρερ).
Όπως και ο Μέσι, ο Σάντσες δεν ήταν γνωστός μόνο για τον αριθμό των γκολ, αλλά και για τον τρόπο που τα πετύχαινε. Είχε τον τρόπο να σκοράρει, δίνοντας… σόου, ενώ κάποιες φορές το έκανε με τρόπο… μελοδραματικό. Κεφαλιές-ψαράκι από… μακριά, φάουλ από πολύ δύσκολες θέσεις και πάνω από όλα εντυπωσιακά ψαλιδάκια. Αυτά ήταν γκολ που όσοι βρίσκονταν στα γήπεδα δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσουν.
Έμοιαζε πάντα να είναι σε θέση να ευθυγραμμίσει το σώμα του στον αέρα και να σκοράρει με ψαλιδάκι. Ίσως να είχε να κάνει με το γεγονός ότι μικρός είχε προπονηθεί σκληρά για την ενόργανη γυμναστική. Τελικά οι… κωλοτούμπες με τις οποίες πανηγύριζε κάθε γκολ το αντανακλούσαν, ενώ ήταν και φόρος τιμής στην αδερφή του, που έφτασε μέχρι του Ολυμπιακούς Αγώνες του Μοντρεάλ του 1976.
Όταν ήταν μικρός παρακολουθούσε τον πατέρα του Έκτορ, έναν επιθετικό που έπαιξε ως ημι-επαγγελματίας, να ψάχνει πάντα το εντυπωσιακό ψαλιδάκι. Έτσι πίστευε ο Ούγκο ότι πρέπει να παίζεται το ποδόσφαιρο. Παρόλα αυτά, έπρεπε να φτάσει στα 15, πριν γίνει φανερό το πεπρωμένο του. Ο μεγαλύτερος αδερφός του, Οράσιο, έπαιζε σε ερασιτεχνική κατηγορία στο Μεξικό, πριν ο Ούγκο ξεκινήσει προπονήσεις δίπλα του μετά από πολλά παρακάλια. Σύντομα το παρατσούκλι του ήταν Niño de Oro (χρυσό αγόρι) και με τις ικανότητές του κέρδισε μία θέση στην αποστολή του Μεξικό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 και ένα συμβόλαιο με την PUMAS, με την οποία κέρδισε το πρωτάθλημα τη σεζόν 1976-77 σε ηλικία 18 ετών.
Έναν χρόνο αργότερα δεν μπόρεσε να αποτρέψει τις 3 ήττες στον όμιλο για το Μεξικό στο Μουντιάλ της Αργεντινής. Ήταν η πρώτη από μία σειρά απογοητεύσεων σε μεγάλα τουρνουά. Συνέχισε να σκοράρει για την UNAM και τους San Diego Sockers και η μοναδική έκπληξη με την μεταγραφή του στην Ατλέτικο Μαδρίτης ήταν ότι αυτή δεν ολοκληρώθηκε νωρίτερα. Όσο παράξενο και αν ακούγεται τώρα, οι Μεξικάνοι τότε θεωρούνταν μεγάλο ρίσκο για τους ευρωπαϊκούς συλλόγους. Παρότι προικισμένος, μάλιστα, ο Σάντσες είχε προβλήματα στην πρώτη του σεζόν, μένοντας συχνά στον πάγκο και πετυχαίνοντας μόλις 8 γκολ.
Ευτυχώς, ο πρόεδρος των Ροχιμπλάνκος πίστευε σε αυτόν. Τη σεζόν 1984-85 ήρθε το πρώτο «Pichichi» με 19 γκολ σε 33 παιχνίδια. Με το τέλος της σεζόν ήρθε και η μεταγραφή του στη Ρεάλ, μία κίνηση αμφιλεγόμενη, που όμως σηματοδότησε τη «χρυσή» του εποχή, που του έδωσε και το παρατσούκλι «Hugol». Ανάμεσα στις σεζόν 1984-85 και 1989-90 δεν σκόραρε ποτέ λιγότερα από 22 γκολ σε μία χρονιά, κερδίζοντας 5 πρωταθλήματα και ένα Κύπελλο UEFA.
Τα στατιστικά του είναι φανταστικά, όμως για μία γενιά που έχει συνηθίσει στις εξωπραγματικές επιδόσεις των Μέσι και Ρονάλντο, δεν μοιάζουν και τόσο εντυπωσιακά. Για να κατανοήσουμε πλήρως τα κατορθώματα του Σάντσες, πρέπει να δούμε και λίγα βίντεο. Ήταν ένας ποδοσφαιριστής «YouTube», πριν καν υπάρξει το «YouTube». Δεν είναι ότι είχε μόνο κάποιες καλές στιγμές. Απλά, στα καλύτερά του, η «τέχνη» επισκίαζε τις υπόλοιπες ενέργειές του.
Το πιο διάσημο γκολ του, ένα αριστούργημα που συμβολίζει όλα αυτά που ήταν ο Σάντσες ως ποδοσφαιριστής, ήταν ένα ανάποδο ψαλίδι στο παιχνίδι της Ρεάλ με την Λογρονές τον Απρίλιο του 1988. Η σέντρα του Βάθκεθ έμοιαζε να περνάει από πάνω του, μέχρι εκείνος να κάνει ένα βήμα πίσω και να αποφασίσει να εκπληκτικό ψαλιδάκι να στείλει την μπάλα στα δίχτυα. Η μετριοφροσύνη δεν ήταν ποτέ από τα δυνατά σημεία του Σάντσες και αργότερα, όταν θυμήθηκε εκείνο το γκολ είπε: «Η μπάλα ερχόταν τόσο ισορροπημένα, που είχα τη δυνατότητα να διαλέξω να τη στείλω στο πρώτο ή στο δεύτερο δοκάρι. Διάλεξα το τελευταίο, καθώς θα ήταν πιο εντυπωσιακό».
Ο Λίο Μπενάκερ, τότε τεχνικός της Ρεάλ, είχε σχολιάσει: «Όταν κάποιος πετυχαίνει ένα γκολ σαν κι αυτό, το παιχνίδι θα έπρεπε να διακόπτεται και να προσφέρεται από ένα ποτήρι σαμπάνια στους 80.000 οπαδούς, που το είδαν». Ο Ολλανδός δεν ήταν τόσο υπερβολικός, όσο ακούγεται. Απλά το γκολ ήταν τόσο καλό. Έγινε γνωστό στην Ισπανία ως «Señor Gol» (μεγάλο γκολ). Αυτός, λοιπόν, είναι ο «Hugol» Σάντσες. Ένας μεγάλος σκόρερ, ένας σκόρερ μεγάλων γκολ. Ένας παίκτης που ενέπνευσε μία γενιά. Τα κατορθώματά του έχουν προς το παρόν «διαφύγει» από τους Μέσι και Ρονάλντο.