Οι γροθιές που έγραψαν ιστορία!

Tόμι Σμίθ και ο Τζον Κάρλος ύψωσαν τις γροθιές τους στους Ολυμπιακούς του Μεξικό, καταγγέλλοντας σε ολόκληρη την ανθρωπότητα τον ρατσισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες.
smith carlos

Ολυμπιάδα στο Μεξικό και το πρωινό της 16ης Οκτωβρίου 1968 πραγματοποιείται ο τελικός των 200 μέτρων. Ο Αφροαμερικάνος Τόμι Σμιθ κερδίζει με παγκόσμιο ρεκόρ 19:38. Πίσω του ο Αυστραλός Πίτερ Νόρμαν και τρίτος ο επίσης Αφροαμερικανός, Τζον Κάρλος. Ανεβαίνουν στο πόντιουμ και ενώ ακούγεται ο εθνικός ύμνος των ΗΠΑ σηκώνουν το ένα τους χέρι φορώντας μαύρο γάντι, σύμβολο του κινήματος “Μαύροι Πάνθηρες”. Ακολουθούν τεράστιες αντιδράσεις στις ΗΠΑ και η αποβολή των αθλητών από τον αγώνα.

Οι δύο αθλητές είχαν ήδη αποφασίσει να μετατρέψουν σε σιωπηλή διαμαρτυρία υπέρ των δικαιωμάτων των αφροαμερικανών στις ΗΠΑ την απονομή. Μπήκαν με μαύρες κάλτσες χωρίς παπούτσια στο στάδιο, για να δείξουν όπως ανέφερε τότε το ρεπορτάζ του BBC, την φτώχεια στην ρατσιστική Αμερική.

Ο Σμιθ φορούσε ένα μαύρο φουλάρι για να εκφράσει την μαύρη περηφάνεια. Σήκωσε τη δεξιά γαντοφορεμένη στα μαύρα γροθιά του για να δείξει την μαύρη δύναμη στην Αμερική και ο Κάρλος την αριστερή για να δείξει την μαύρη ενότητα. Τα περίφημα αυτά δερμάτινα γάντια έγιναν το σύμβολο των Μαύρων Πανθήρων.

Ο τρίτος της… παρέας, ο Αυστραλός Πίτερ Νόρμαν, αν και λευκός ήταν θερμός υποστηρικτής των δικαιωμάτων των μαύρων, οπότε αποφάσισε να σταθεί στο πλευρό τους. O Tόμι Σμιθ με το χρυσό μετάλλιο και ο Τζον Κάρλος με το χάλκινο υψώνουν τις γροθιές τους. Ο Πίτερ Νόρμαν με το ασημένιο μετάλλιο στέκεται ψύχραιμος στο βάθρο, ενώ ήταν δική του ιδέα να φορέσει ο ένας στο δεξί χέρι μαύρο γάντι και ο άλλος στο αριστερό. Ο ίδιος o Nόρμαν πήρε από τον Πολ Χόφμαν, μέλος της αμερικανικής ομάδας ποδηλασίας που αν και λευκός ήταν ενεργό μέλος του κινήματος υπέρ των δικαιωμάτων των Aφροαμερικανών, την κονκάρδα της Ολυμπιακής Καμπάνιας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα που ήδη φορούσαν στο στήθος και οι Σμιθ και Κάρλος. Ο Νόρμαν τη φόρεσε και αυτός.

Σμιθ και Κάρλος επέστρεψαν κακήν κακώς στις ΗΠΑ, τους αφαιρέθηκαν τα μετάλλια, τους απαγορεύτηκε η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες, έζησαν κυνηγημένοι και στην αφάνεια. Με το κίνημα για τα δικαιώματα των αφροαμερικανών και γενικότερα για τα πολιτικά δικαιώματα στις ΗΠΑ να βρίσκεται σε άνοδο, ακτιβιστές και αφροαμερικανοί, όμως, τους δέχτηκαν ως ήρωες.

Τι έγινε με τον Νόρμαν; Εκείνος είχε χειρότερη μοίρα από τους δύο συναθλητές του, καθώς η αντίδραση της Αυστραλιανής Ολυμπιακής Επιτροπής ήταν άμεση και βίαιη. Ο ασημένιος ολυμπιονίκης δέχτηκε αυστηρή επίπληξη και παρά το γεγονός ότι το κατόρθωμά του στους Αγώνες ήταν πρωτοφανές για τη χώρα, αντιμετωπίστηκε από τα ΜΜΕ και κατ’ επέκταση από τους πολίτες σα να είχε διαπράξει το χειρότερο των εγκλημάτων.

Εκείνος συνέχισε τον πρωταθλητισμό, όμως παρά το γεγονός ότι έπιασε το όριο για τους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου… 13 φορές, δεν του επέτρεψαν να αγωνιστεί. Τελικά εγκατέλειψε και έγινε καθηγητής γυμναστικής ασχολούμενος με το ποδόσφαιρο, ενώ δούλεψε ακόμη και σε κρεοπωλείο για να τα βγάλει πέρα. Ο ίδιος όσο και η οικογένειά του παρέμειναν δακτυλοδεικτούμενοι για χρόνια. Έπειτα από ένα σοβαρό ατύχημα στο ποδόσφαιρο, όπου τραυματίστηκε στον αχίλλειο τένοντα, έπαθε γάγγραινα και παραλίγο να τον ακρωτηριάσουν. Πέρασε χρόνια καθισμένος σε αναπηρικό καροτσάκι, κάτι που προφανώς του στοίχισε ακόμη περισσότερο, με αποτέλεσμα να δώσει μάχη και με την κατάθλιψη και με τον αλκοολισμό.

Χρειάστηκε να περάσουν 48 ολόκληρα χρόνια από τότε και 6 από το θάνατο του Νόρμαν για να ζητήσει δημόσια συγνώμη η Ολυμπιακή Επιτροπή της Αυστραλίας. Πέθανε από καρδιακή ανακοπή στις 9 Οκτωβρίου του 2006. Το φέρετρό του σήκωσαν στους ώμους ο Τόμι Σμιθ και ο Τζον Κάρλος.

Σε ενδιαφέρει